Procederen in Duitsland

In een rechtssysteem dat geacht wordt te functioneren, is alleen het bestaan van rechten niet voldoende. Rechthebbende moeten hun rechten ook kunnen uitoefenen. Iedere gerechtelijke procedure, of het nu gaat om een civiele procedure, een bestuursprocedure of een strafrechtelijke procedure, is bedoeld om het objectieve recht af te dwingen.

Procedure starten

In Duitsland kan iedere persoon die meerderjarig is en iedere onderneming een gerechtelijke procedure aanhangig maken.

Bevoegdheden gerecht

Welk gerecht bevoegd is, hangt af van de aard en de omvang van het geschil. Gerechten zijn rechtsprekende instanties, die wederom bestaan uit de rechtelijke macht zoals rechters in enkelvoudige of meervoudige kamers.

Civiele zaken

Civiele zaken zijn twee-partijen-processen: de eisende partij en de gedaagde partij. In civielrechtelijke (burgerlijke) geschillen, dus geschillen tussen private partijen (burgers en ondernemers) en privaatrechtelijke ondernemingen bijvoorbeeld een GmbH zijn de zogenaamde ordentliche Gerichte (gewone rechtbanken) bevoegd.

Gerechtelijke instanties

Bij welke gerechtelijke instantie kun je terecht? En welke stappen moeten er worden genomen? Onderstaand zetten wij uiteen hoe het procederen werkt in Duitsland.

Eerste aanleg

In civiele zaken in eerste aanleg zijn of het Amtsgericht of het Landgericht bevoegd.

Tweede aanleg

Tegen uitspraken van het Amtsgericht bestaat de mogelijkheid om in beroep te gaan bij het Landgericht. Tegen uitspraken van het Landgericht in eerste in aanleg staat beroep open bij het Oberlandesgericht.Beroep tegen een uitspraak in eerste aanleg van een Amtsgericht en Landgericht is alleen toegestaan, als de waarde van de vordering in hoger beroep hoger ligt dan € 600,- of het gerecht in eerste aanleg het beroep heeft toegestaan.

Derde aanleg

Tegen uitspraken in hoger beroep kan men beroep in cassatie instellen bij het Bundesgerichtshof. Beroep in cassatie kan worden ingesteld tegen alle uitspraken in hoger beroep (ook die van het Landgericht).

Sprongberoep

Onder bepaalde voorwaarden is ook een zogenaamde Sprungrevision (sprongberoep) mogelijk tegen een uitspraak gedaan door een gerecht in eerste aanleg, waarbij het hoger beroep wordt “oversprongen”.

Gespecialiseerde rechtbanken

Tot slot bestaan er gespecialiseerde rechtbanken de zogenaamde Besondere Gerichte zoals het Sozialgericht (sociale rechtbank), het Verwaltungsgericht (administratieve rechtbank) of het Arbeitsgericht (arbeidsrechtbank). Deze rechtbanken zijn gespecialiseerd op bepaalde rechtsgebieden.

Waarde van de vordering

Aan welk gerecht een zaak wordt voorgelegd, hangt bij civielrechtelijke problemen af van de waarde van de vordering. Het Amtsgericht is bevoegd voor zaken met een proceswaarde van maximaal € 5.000,- het Landgericht voor alle andere geschillen met een proceswaarde van meer dan € 5.000,-.

Procesvertegenwoordiging

Voor het Landgericht en de hogere gerechten geldt verplichte procesvertegenwoordiging door een advocaat. Dit betekent dat partijen zich door een advocaat moeten laten vertegenwoordigen. Alleen Rechtsanwälte zijn postulationsfähig, dat wil zeggen dat zij bevoegd zijn om als procesvertegenwoordiger op te treden.

Waarom wij u altijd een advocaat adviseren

Bij zaken in eerste aanleg die zijn voorgelegd aan het Amtsgericht geldt geen verplichte procesvertegenwoordiging door een advocaat. Ons advies is echter om u toch ook voor het Amtsgericht door een Rechtsanwalt te laten vertegenwoordigen. De rechtbank stelt zelf geen onderzoek in, maar velt haar oordeel enkel op basis van het bewijs en de informatie die door de eisende en gedaagde partij is ingediend (zogenaamde Beibringungsgrundsatz). Voor een leek is het nauwelijks mogelijk een zaak in al zijn complexiteit te begrijpen en zijn procesvertegenwoordiging zelf in de hand te nemen. Ook omdat alles in Duitse taal is. Als u in het ongelijk wordt gesteld, zijn alle procedurekosten voor uw rekening, dat wil zeggen dat u behalve de griffierechten ook de advocaatkosten van wederpartij dient te dragen.